NEFROLOGIE

De nieren zorgen in het lichaam voor:

• het afvoeren van overtollig vocht uit het bloed naar de blaas
• het verwijderen van afvalstoffen uit het bloed en afvoeren via de blaas
• het regelen van het zoutgehalte van het lichaam
• het regelen van de zuurgraad van het lichaam
• het aanmaken van hormonen

Als de nieren niet meer voldoende werken, is er sprake van nierschade. Nierfalen kan acuut of chronisch zijn. Soms herstellen de nieren zich weer, maar de schade kan ook blijvend zijn of erger worden. Dan is er sprake van chronische nierschade. Chronische nierschade is onomkeerbaar en heeft meestal grote gevolgen. Nierschade kan diverse oorzaken hebben. Het kan een gevolg zijn van een nierziekte of als complicatie bij een andere ziekte. Daarnaast kan de nierschade ontstaan door een hoge bloeddruk, aderverkalking, herhaalde urineweginfecties en voor de nier schadelijke stoffen of medicijnen. In Nederland zijn de belangrijkste oorzaken voor nierinsufficiëntie diabetes en een hoge bloeddruk.

Symptomen van chronische nierschade
De symptomen van chronische nierschade zijn over het algemeen het gevolg van de langzame ophoping van afvalstoffen in het bloed en de geleidelijke afname van de regulerende functies van de nieren. Aangezien de symptomen van chronische nierschade vaak langzaam over een langere periode verschijnen, worden ze gemakkelijk over het hoofd gezien of beschouwd als normale reacties op de spanning en de belasting van het gewone dagelijkse leven. In de meeste gevallen beginnen mensen zich ziek te voelen wanneer hun nierfunctie tot ongeveer 15% gedaald is. Klachten die op kunnen treden zijn bijvoorbeeld vermoeidheid, misselijkheid, jeuk of kramp in de benen. De klachten verschillen per persoon, en vaak zie je meer klachten optreden naarmate de nierfunctie afneemt.

Onderzoek
Voor het vaststellen van nierschade en de oorzaak hiervan te achterhalen is er aanvullend onderzoek nodig, bijvoorbeeld bloed- en urineonderzoek, echografie van de nieren, soms een CT scan, een renogram of in sommige gevallen een nierbiopsie.

Behandeling
Er bestaat helaas geen behandeling die chronische nierschade kan genezen. Door in een vroeg stadium al te starten met de behandeling van symptomen, zoals bijvoorbeeld een verhoogde bloeddruk en/of eiwituitscheiding in de urine, is de nierfunctieachteruitgang wel af te remmen of soms zelfs stop te zetten. Medicijnen die de nierfunctie verder kunnen aantasten worden waar nodig aangepast. Daarbij is de behandeling ook gericht op symptomen en andere bijkomende problemen van chronische nierschade, zoals het risico op hart- en vaatziekten waarbij ook een gezonde leefstijl een belangrijke plaats heeft. Een gezonde leefstijl kan er namelijk mede voor zorgen dat uw nierfunctie minder snel achteruitgaat.

Gespecialiseerd en betrokken team
Om u zo persoonlijk en goed mogelijk te behandelen werken we in een team met verschillende disciplines. Naast de internist / nefroloog kunt u te maken krijgen met de verpleegkundig specialist, diëtist, maatschappelijk werker en secretariaatmedewerkers.

De meeste patiënten komen afwisselend naar het spreekuur van de nefroloog en de verpleegkundig specialist. De verpleegkundig specialist kan meer tijd vrijmaken voor de begeleiding en voorlichting. Indien de nierfunctie zodanig verslechtert dat nierfunctie vervangende therapie noodzakelijk wordt, coördineert de verpleegkundig specialist het traject tot aan de dialyse en/of niertransplantatie. Zie ook Nierfalenpoli.

Verwijzing
Patiënten met een gestoorde nierfunctie worden na verwijzing door de huisarts of andere specialist uitgenodigd naar de Niercheckpoli te komen.